ŚW. PIOTRA W OKOWACH - ŚW. PIOTRA PALIKOPA

1 Sierpnia

Geneza

Św. Piotr Apostoł za swoją działność został skuty łańcuchami i wtrącony do więzienia w Jerozolimie. Z więzienia został jednak cudownie uwolniony przez anioła. A tak to wydarzenie opisują Dzieje Apostolskie 12, 4-10:

[Herod] schwytanego [Piotra] osadził w więzieniu, gdzie pilnowały go cztery oddziały straży, z których każdy liczył czterech żołnierzy.(...) Kościół zanosił za niego do Boga nieustanne modły. Tej nocy, po której Herod chciał go wydać ludowi, Piotr spał między dwoma żołnierzami skuty dwoma łańcuchami, a straże strzegły bramy więzienia. Wtedy to zjawił się anioł Pański i światło zalało celę. Trąciwszy Piotra w bok, zbudził go i powiedział: "Wstań szybko", a łańcuchy opadły mu z rąk. Wtedy powiedział do niego anioł: "Przepasz się i włóż sandały". Zrobił to. A on do niego: "Narzuć na siebie płaszcz i choć ze mną". Kiedy już po wyjściu szli razem, nie wiedział, czy to, co anioł czyni, dzieje się naprawdę, bo zdawało mu się, że to tylko przywidzenie. Przeszli obok pierwszej straży, potem drugiej, a gdy zbliżyli się do żelaznej bramy prowadzącej do miasta - sama im się otworzyła, wyszli więc, przeszli jeszcze jedną ulicę, i anioł nagle zniknął.

Okowy św. Piotra

Żona cesarza rzymskiego Walentyniana III, Eudoksja, otrzymała w darze od patriarchy Jerozolimy łańcuchy, którymi był skuty św. Piotr. W roku 439 wybudowała kościół pod wezwaniem św. Piotra w Okowach i umieściła tam owe łańuchy. Można je oglądać po dziś dzień.

Już od IV wieku istnieją świadectwa, że osoby, które dotykały łańcuchów św. Piotra doznawały cudowych uzdrowień. Dlatego też, w dawnych wiekach, papieże ścierali drobne okruchy łańcuchów, po czym umieszczali je w drogocennych kapsułkach i tak przygotowane relikwiarze wręczali odwiedzającym ich dostojnikom.

Palikopa

Na przełomie lipca i sierpnia w Polsce często można spotkać gwałtowne burze z piorunami. Dawniej nie raz były one źródłem pożarów stodół, zabudowań lub stogów zboża czy siana. Dlatego do św. Piotra w Okowach przylgnął przydomek "Palikopa" od "tego, który pali kopy siana".

W tym dniu zanosi się modły do św. Piotra w Okowach o ochronę przed skutkami gwałtownych nawałnic. Zwyczajowo, do południa pozostaje się w domu i nie wychodzi się do pracy. Pozostaje się "w areszcie domowym", na pamiątkę czasu spędzonego przez św. Piotra w więzieniu.

PRZYSŁOWIA

  • "Święty Palikopa pożywi babę i chłopa"
  • "Jaki pierwszy, drugi, trzeci, taki cały sierpień leci"
  • "Gdy na Piotra trwa pogoda, to na równinach jest woda, ale bieda na górala, zboża upał powypala"
  • "W świętego Palikopa nakarmi baba chłopa"
  • "Na świętego Polikopy grom popali kopy"