5 Luty
św. Agata należy do grona czterech wielkich dziewic i męczennic Kościoła: Cecylia (22 XI), Łucja (13 XII), Agnieszka (21 I) i Agata (5 II). Wszystkie wymienione są w Kanonie Rzymskim. Imię Agata znaczy Dobra.
Agata przyszła na świat w Katanii na Sycylii, w rodzinie arystokratycznej, ok. 235 r. Po chrzcie św. złożyła śluby dziewictwa. Ponieważ św. Agata była niezwykle piękna, rządca Sycylii ubiegał się o jej rękę. Agata odrzuciła jego oświadczyny i za karę została oddana do domu rozpusty. Bóg jednak uchronił ją od pohańbienia. Dlatego poddano ją strasznym torturom i obcięto jej piersi, a na koniec rzucono ją na rozpalone węgle, gdzie w bólach poniosła śmierć w 251 r. Miała wtedy 16 lat. Wszystkie te okropności nie zdołały jednak odwieść św. Agaty od wiary w Chrystusa.
W rok po śmierci św. Agaty wybuchł wulkan Etna, a wydobywająca się z niego lawa zbliżyła się do granic Katanii grożąc zniszczeniem miasta. Mieszkańcy miasta prosili św. Agatę o wstawiennictwo i pomoc. Do tego celu użyli jej welonu. Płynąca lawa zatrzymała się i miasto zostało uratowane.
Św. Agata przywoływania jest o wstawiennictwo w czasie pożaru. Jest patronką ludwisarzy trudniących się odlewnictwem. W jej opiekę oddają się również kobiety z dolegliwościami piersi.
W kościołach w dniu św. Agaty błogosławi się chleb, wodę i sól, nazywane później chlebem, wodą i solą św. Agaty. Zwyczaj tej wywodzi się od samych mieszkańców Katanii, którzy od niepamiętnych czasów w dniu jej święta błogosławili:
Przechowanie w domu chleba, wody i soli św. Agaty chroni nasze domostwa przed klęską pożaru. Natomiast w godzinie klęski żywiołowej, przywołanie św. Agaty połączone z wrzuceniem chleba, wody lub soli w ogień pomaga w opanowaniu żywiołu.
Według legendy przytoczonej w "Żywocie św. Agaty" spisanej przez Ks. Piotra Skargę, anioł włożył do trumny świętej tabliczkę kamienną z napisem:
"Mens sancta, honor in Deum voluntarius et redemtio"
co znaczy: "Myśl święta, cześć Bogu dobrowolna i zbawienie". Kartki, makatki lub obrazki z w/w napisem wiesza się na ścianach w domach.