Postać świętej

św. Cecylia należy do grona czterech wielkich dziewic i męczennic Kościoła: Cecylia (22 XI), Łucja (13 XII), Agnieszka (21 I) i Agata (5 II). Wszystkie wymienione są w Kanonie Rzymskim.

Niewiele znamy z życia świętej. Urodziła się na początku III w. w zamorznej rodzinie rzymskiej. Była ponoć olśniewająco piękna. Po chrzcie złożyła śluby czystości. Tymczasem rodzice obiecali jej rękę poganinowi Walerianowi. Dzień przed ślubem wyznała Walerianowi swoje postanowienie. Ten odrzekł więc, że chce zobaczyć anioła strzegącego jej czystości. Św. Cecylia powiedziała, że wpierw musi się nawrócić i uwierzyć w Chrystusa. Walerian został chrześcijaninem a papież św. Urbana I ochrzcił go. Gdy powrócił do Cecylii, ujrzał ją zatopioną w modlitwie, a przy niej stojącego anioła z dwoma wieńcami - z róż i lilii. Anioł włożył wieńce na głowę Waleriana i Cecylii i powiedział: "Te wieńce przez zachowanie czystości zachowajcie nietknięte, bom jam je wam od Boga przyniósł".

Niebawem w Rzymie wybuchły prześladowania. Gdy władze dowiedziały się, że Cecylia i Walerian są chrześcijanami i rozdali swój majątek ubogim, zostali aresztowani. Próbowano św. Cecylię zgładzić duszącą parą i dymem, ale zamist tego wiał na nią orzeźwiający wiatr. Św. Cecylię oddano więc katowi, a ten trzy razy zadał cios mieczem i nie zdołał jej zabić. Zmarła dopiero trzeciego dnia. Było to ok. 230 r.

Ciało św. Cecylii, w nienaruszonym stanie, odkryto w 824 r. w katakumbach św. Kaliksta. Ciało znajdowało się w pozycji leżącej na boku, lekko pochylone ku ziemi, z podciętą szyją i ramionami wyciągniętymi wzdłuż ciała. Na polecenie papieża św. Paschalisa I złożono je w bazylice na Zatybrzu, która stoi na miejscu, w którym Cecylia mieszkała ze swym mężem.

Św. Cecylię jest patronkę muzyki kościelnej i muzyków. Jak podają akta męczeństwa gdy na weselu Cecylii grały instrumenty muzyczne, ona w swoim sercu śpiewała hymny tylko Bogu.

Natchnienie dla innych

Od XV w. obchodzone jest reguralnie święto św. Cecylii. Dla wielu znanych kompozytorów była to znakomita okazja by poświęcić jej swoje utwory, które są wykonywane podczas uroczystych koncertów na jej cześć. Komponowali dla niej:

• Marc-Antoine Charpentier,
• Henry Purcel,
• Georg Friedrich Händel,
• Joseph Haydn,
• Charies Gounod,
• Camille Saint-Saëns,
• Ferenc Liszt,
• Ernest Chausson,
• Benjamin Britten.

Ruch Cecyliański

Imieniem Świętej nazywane są bractwa i stowarzyszenia muzyczne. Najstarsze z nich zostało założone w XVI w. przez włoskiego kompozytora Giovanni Pieriuigi da Palestrina w Rzymie. Papież Piusa IX przekształcił je w 1847 r. w Akademię św. Cecylii, która istnieje do dzisiaj.

W 1570 r. w Evreux we Francji utworzono stowarzyszenie zajmujące się organizowaniem konkursów muzycznych dla bractw imienia św. Cecylii. Podobne stowarzyszenia powstały w Londynie - Caecilian Society, i Ratyzbonie - Cäcilienverein.

W Polsce ideę ruchu cecyliańskiego zainicjował w 1884 r. ks. Józef Surzyński. Ks. Surzyński był organistą katedry poznańskiej w latach 1881-1887. Założył katedralny chór chłopięco-męski, który dał pierwszy koncert 3 czerwca 1884 r.

Od 1994 r. istnieje w Polsce Ogólnopolski Związek Chórów Kościelnych Caecilianum. Co roku w Salezjańskiej Szkole Organowej im. Kard. Augusta Hlonda w Szczecinie, 22 listopada organizowany jest koncert ku czci patronki muzyki kościelnej.